اسیدوز به معنی کاهش سطح بی کربنات مایع خارج سلولی و قرار گرفتن PH خون در محدوده اسیدی (پایینتر از ۷) می‌باشد. به صورت کلاسیک اگر مشکل از کلیه باشد ما اسیدوز متابولیک و اگر مشکل از ریه باشد ما اسیدوز تنفسی داریم.

آنیون گپاسیدوز متابولیک را میتوان از نظر بالینی به دو گروه، همراه با آنیون گپ بالا و همراه با آنیون گپ طبیعی (اسیدوزمتابولیک هایپرکلرمیک) تقسیم بندی نمود. هر چند آزمایش آنیون گپ دارای معایبی میباشد، با این وجود یک ابزار بالینی مفید جهت تشخیص افتراقی اسیدوز متابولیک محسوب میشود.

مفهوم آنیون گپ یعنی اینکه مجموع یونهای مثبت سرم(پلاسمای خون)، باید مساوی با مجموع یونهای منفی سرم باشد. کاتیونهای اصلی سدیم و پتاسیم و آنیونهای اصلی، کلر و بیکربنات میباشند. اسیدوز همراه با آنیون گپ افزایش یافته، عموماً خطرناکتر از اسیدوز همراه با آنیون گپ نرمال است (یعنی به صورت بالقوه بیشتر باعث مرگ میشود). علل اسیدوز متابولیک همراه با آنیون گپ طبیعی مانند اختلالات گوارشی - با استفاده از آنیون گپ ادراری و سنجش غیرمستقیم دفع آمونیاک- از اختلالات کلیوی (با آنیون گپ بالا) متمایز میشوند. آنیون گپ ادراری منفی (<0)، دفع آمونیاک ادراری مناسب کلیوی را مطرح کرده و اختلالات گوارشی را به عنوان علت اسیدوز نشان میدهد. درعوض یک آنیون گپ صفر یا مثبت، اختلال درتولید آمونیاک را بیان کرده و برای اسیدوز یک علت کلیوی مطرح میکند. با استفاده از آنیون گپ ادراری و سنجش غیرمستقیم دفع آمونیاک- از اختلالات کلیوی متمایز میشوند. آنیون گپ ادراری منفی (<0)، دفع آمونیاک ادراری مناسب کلیوی را مطرح کرده و اختلالات گوارشی را به عنوان علت اسیدوز نشان میدهد. درعوض یک آنیون گپ صفر یا مثبت، اختلال درتولید آمونیاک را بیان کرده و برای اسیدوز یک اتیولوژی کلیوی مطرح میکند.

انواع اسیدوز متابولیک

اسیدوز متابولیک را میتوان از نظر بالینی به دو گروه همراه با آنیون گپ بالا و همراه با آنیون گپ طبیعی (اسیدوزمتابولیک هایپرکلرمیک) تقسیم بندی نمود. اسیدوز متابولیک با آنیون گپ بالا : اسیدوز لاکتیک ، کتواسیدوز ، نارسایی مزمن کلیه ، مسمومیت با اسیدهای ارگانیک مانند سالیسیلات ، اتانل ، فرمالدئید و ...متفورمین و رابدومیولیز شدید.

اسیدوز متابولیک با آنیون گپ طبیعی : فیستول پانکراسی ، اورتروسیگموئیدوستومی ، اسیدوز کلیوی توبولار ، مسمومیت با آمونیاک ، استازولامید ، نارسایی کلیوی

درمان اسیدوز متابولیک

استراتژی درمانی اسیدوز متابولیک در ارتباط مستقیم با علت ایجادکننده آن است. pH زیر 7/1 یک وضعیت اورژانسی است زیرا احتمال آریتمی قلبی وجود دارد. درمان با بیکربنات وریدی، یک اقدام موقت است که برای اسیدوز شدید مورد استفاده قرار میگیرد. عللی مانند کتواسیدوز دیابتی ، نارسایی مزمن کلیه و اسیدوز توبولار کلیه هریک درمان خاص خود را دارند مانند دیالیز.

شرایط و حالت "اسیدوز" در بدن چیست؟ در اثر چه عواملی به وجود می آید؟ چه علائمی دارد؟ سه تا از بیماری های عمده که در بروز این حالت موثرند را نام ببرید؟

اسیدوز :Achdosis اسیدوز در نتیجه انباشته شدن اسید در بدن بوده از قلیایی بودن خون می كاهد . این عارضه در بیماریهای زیر ممكن است پیش آید از عارضه های اختلال در متابولیسم ، پیدایش اسیدوز و آلكالوز است .
در حال سلامت واكنش خون ، قلیایی است و هرگز اسیدی نمی شود . همچنین میزان قلیا یی بودن خون ، ثابت است . اگر قلیایی بودن خون كم و یا زیاد شود ، باز نمود ها و تظاهرهایی پدید می آید كه در صورت درمان نكردن منجر به مرگ می شود .
روزانه مقدار زیادی ماده های اسیدی و قلیایی وارد بدن می شود بی آنكه در قلیایی بودن خون ، تغییری حاصل آید ، چه ، بدن بوسیله افزایش اسید پیشاب و خارج كردن بیشتر اسید كربنیك از راه ششها واكنش قلیلیی خون را حفظ می كند و آن را ثابت نگاه می دارد .
كاهش قلیایی بودن خون را اسیدوز و افزایش قلیایی بودن را آلكالوز گویند.
1- بیماری قند
2- نارسایی كلیه
3- اسهالهای مكرر و طولانی ، بخصوص در كودكان كه مقدار زیادی ماده های قلیا یی از راه مدفوع دفع می كنند
4- در بیماریهای طولانی با رژیم های غذایی سخت .

عملهای بزرگ جراحی همراه با خونریزی های زیاد . و به صورت و حالات زیر می باشد :
1 - اسیدوز تنفسی
2 - اسیدوز تنفسی‌ ساده
3 - اسیدوز توبولی کلیوی
4 - اسیدوز متابولیک‌
5 - آنیون‌ گپ‌ طبیعی‌
6 - اسیدوز متابولیک‌ و آنیون‌ گپ‌ بالا
7 – اسیدوز دیا بتی و علائم آن عبارتند از :
1 - دیسرس تنفسی
2 - کاهش وزن
3 - سستی و بیحالی
3 - دهیدراتانسیون
4 - استفراغ
5 - اختلال هوشیاری
6 - بی اشتهائی
7 - سیانوز
8 - یبوست
9 - بیهوشی ناشی از اسید های کتونی مرض قند وبیماریهای موثر در اسیدوز عبارتند از :
1 - دیابت
2- MS
3 - توبولر کلیوی
4 - وبا (کلرا Cholera)
5 - نارسایی مزمن کلیه ها
6 - نارسایی قلب

اثر عمده اسیدوز تضعیف سیستم عصبی مركزی است هنگامی كه pH خون از ۲/۷ كمتر می شود سیستم عصبی آنقدر تضعیف می گردد كه شخص در ابتدا حواس خود را از دست داده و بعداً دچار اغماء‌ می شود.

توجه:‌ عموما افرادی كه دچار اسیدوز یا آلكالوز شدید می شوند ابتدا به حالت اغماء فرو رفته و بعد در آن حال می میرند. در واقع اسیدوز و آلكالوز نتیجه نوع تغذیه بوده و افزایش یا كاهش یون هیدروژن ( pH )‌ عامل اصلی این جریانات می باشد.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: